ΟΡΙΣΜΟΣ

Παχυσαρκία είναι η παθολογικά αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Αύξηση του σωματικού βάρους.

Η Ελλάδα κατέχει :

• 1η θέση σε παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη
• 2η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο μετά τις ΗΠΑ
• Σε 20 χρόνια πρόκειται να χάνονται περισσότερα παιδιά από την παχυσαρκία και τα επακόλουθά της (υπέρταση, διαβήτη κ.α) παρά από τα ναρκωτικά και το aids.

Αιτίες παχυσαρκίας

• Διατροφή
  • Αυξημένη κατανάλωση γρήγορου φαγητού
  • Άρνηση για όσπρια, φρούτα και λαχανικά
• Καθιστική ζωή
  • Τηλεοραση, video games, υπολογιστής
• Κληρονομικότητα
  • Αν 1 γονιός παχύσαρκος 20-50 %  παχύσαρκο παιδί
  • Αν 2 γονείς παχύσαρκοι 30-65% παχύσαρκο παιδί
• Ενδοκρινολογικοί παράγοντες
  • Διαταραχή θυροειδή αδένα
  • Πολυκυστικές ωοθήκες
• Οικογενειακοί παράγοντες
  • Οι γονείς λόγω έλλειψης χρόνου αγοράζουν ή μαγειρεύουν φαγητά πλούσια σε λιπαρά
  • Οι γιαγιάδες και οι παππούδες συνήθως εκδηλώνουν την αγάπη τους με σοκολάτες ή άλλα γλυκίσματα
• Έλλειψη φυσικής δραστηριότητας
  • Περιορισμένος χρόνος λόγω μαθημάτων
  • Τα παιδιά προτιμούν να περάσουν τον ελεύθερο χρόνο τους στον υπολογιστή ή στην τηλεόραση
• Διατροφική αντιμετώπιση
  • Καθημερινή κατανάλωση υγιεινού πρωινού (τοστ ολικής αλέσεως με χυμό πορτοκάλι ή γάλα χαμηλό σε λιπαρά με δημητριακά ολικής αλέσεως)
  • Σπιτικό κολατσιό (μπάρες δημητριακών ή παστέλι ή τοστ με τυρί και γαλοπούλα) ή υγιεινές επιλογές από το κυλικείο του σχολείου (όπως κουλουράκι Θεσσαλονίκης ή κράκερς)
  • Κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων, περίπου ανά 3 ώρες, μέσα στην ημέρα
  • Καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
  • Αποφυγή γρήγορου φαγητού (περιέχει μεγαλες ποσότητες σε κακά λιπαρά και αλάτι)
  • Κατανάλωση νερού σε ικανοποιητικές ποσότητες (συνήθως τα αναψυκτικά αντικαθιστούν το νερό)
  • Συστηματική άσκηση

Ποια προβλήματα προκαλεί η παιδική παχυσαρκία;

• ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
  • Κοινωνικός ρατσισμός, επιπτώσεις στην απόδοση του παιδιού στο σχολείο, στις σχέσεις του με το άλλο φύλο, στην αυτοεκτίμησή του

• ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
  • Διαβήτη
  • Καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα
  • Ορθοπαιδικά προβλήματα (κακώσεις όταν αθλούνται, επιβάρυνση σπονδυλικής στήλης)
  • Προβλήματα στον ύπνο (διαταραχές ύπνου, ξυπνάνε κουρασμένα)
  • Υπέρταση, δυσλιπιδαιμίες

Κατά τη διάρκεια του θηλασμού αυξάνεται η θερμιδική πρόσληψη της μητέρας κατά 500-550 kcal.

               Η παραγωγή γάλακτος συνεχίζεται, έστω κι αν η δίαιτα είναι ανεπαρκής. Οι εκδηλώσεις υποσιτισμού εμφανίζονται πρώτα στη μητέρα και μετά στο παιδί.

               Ο μητρικός θηλασμός είναι αναντικατάστατος και πολύτιμος για την σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία του παιδιού. 

Πλεονεκτήματα μητρικού γάλακτος

• Είναι φυσική διατροφή
• Παρέχει αντισώματα (ανοσοσφαιρίνη κυρίως Iga)
• Ελαττώνει τη βρεφική ευπάθεια (κυρίως από γαστρεντερικά αίτια)
• Περιέχει ορμόνες της μητέρας (θυροξίνη, ινσουλίνη)
• Δεν προκαλεί αλλεργία
• Έχει θετική ψυχολογική επίδραση στο βρέφος και αυξάνει το συναισθηματικό «δέσιμο» του με την μητέρα
• Προφυλάσσει από σακχαρώδη διαβήτη
• Είναι εύπεπτο
• Δεν στοιχίζει ενώ αξίζει

ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΣΥΣΤΗΝΟΝΤΑΙ

• Λαχανικά: (4 μερίδες ημερησίως τουλάχιστον). Εποχής
• Φρούτα: (4 – 6 φρούτα ημερησίως απ’ τα οποία τα δυο να είναι εσπεριδοειδή) και γενικά εποχής
• Γαλακτοκομικά: (2-3 μερίδες ημερησίως). Στα γαλακτοκομικά περιλαμβάνονται : γάλα, γιαούρτι (μέχρι 2 % λιπαρά).
• Δημητριακά: ψωμί (ολικής ή άσπρο), ρύζι, μακαρόνια, σιτάρι, καλαμπόκι, αρακάς, πατάτα, κριθαρένια παξιμάδια
• Κρέας: μοσχάρι, χοιρινό, κατσίκι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, κουνέλι, ψάρι, τυριά (φέτα, κίτρινο, μυζήθρα), κιμάς μπιφτέκια, αυγό.
• Λίπη: ελαιόλαδο, ελιές, ταχίνι.
• Ξηροί καρποί: αμύγδαλα, καρύδια.
• Επιδόρπια: ζελέ φρούτων, ρυζόγαλο, φρουτοσαλάτες με γιαούρτι και ξηρούς καρπούς.

ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΙ

• Όσπρια όπως : φακές, φασόλια ξερά, γίγαντες, φασολάκια μαυρομάτικα, κόκκινα φασόλια, ρεβίθια, κουκιά.
• Ροφήματα : καφές, τσάι, σοκολάτα, αλκοόλ,
• Γλυκά : αυτά που περιέχουν σοκολάτα.
• Κορεσμένα λιπαρά : κρέμα γάλακτος και μαγιονέζα, ζωικό λίπος.
• Αναψυκτικά (τύπου cola).
• Αποφυγή από μαλάκια και τα οστρακοειδή

ΟΔΗΓΙΕΣ

• Θα κάνετε τουλάχιστον 6 γεύματα/ημέρα
• 1-2 φορές την εβδομάδα κόκκινο κρέας (μοσχάρι, χοιρινό, μπιφτέκια)
• 1-2 φορές την εβδομάδα ψάρι
• 1-2 φορές την εβδομάδα άσπρο κρέας (κοτόπουλο, γαλοπούλα, κουνέλι)
• 1 φορά την εβδομάδα κάποιο λαδερό φαγητό (φασολάκια, μπάμιες, αρακάς, μπριάμ, γεμιστά)
• 1 φορά την εβδομάδα κάποιο ζυμαρικό
• το μαγείρεμα των τροφών θα είναι χωρίς μπαχαρικά και με απλό τρόπο χωρίς υπερκατανάλωση στο λάδι
• Κατανάλωση 8-10 ποτήρια νερό ημερησίως

• Ο πιο σπουδαίος περιβαλλοντικός παράγοντας στη ζωή του εμβρύου, είναι η διατροφή της μέλλουσας μητέρας στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.
• Αυτός ο λόγος κάνει τη διατροφή της εγκύου κάτι πολύ σημαντικό.
• Οι διατροφικές συνήθειες πριν από τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της κύησης και τους πρώτους μήνες του θηλασμού μπορεί να επηρεάσουν την υγεία του νεογέννητου για όλη την μετέπειτα ζωή του.
• Για την έγκυο μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή είναι απολύτως αναγκαία.
• Κατά την εγκυμοσύνη οι θερμιδικές ανάγκες της γυναίκας, υπολογίζονται στο 1^ο και 2^ο τρίμηνο μόνο 150 Kcal και στο 3^ο τρίμηνο 300 Kcal επιπλέον ανα ημέρα.
• Το ανώτατο όριο αύξησης βάρους είναι 12 kg.

Κατά τη διάρκεια της κύησης είναι απαραίτητη η πρόσληψη όλων των θρεπτικών συστατικών σε καθορισμένες ποσότητες

1ο Τρίμηνο

Κρίσιμη περίοδος για την ανάπτυξη του εμβρύου καθώς αναπτύσσονται τα κυριότερα όργανα και τα άκρα του

Χρειάζονται κυρίως τα εξής θρεπτικά συστατικά:

• Πρωτεΐνες (κρέας, αυγό, τυρί, όσπρια)
• Υδατάνθρακες (δημητριακά, ζυμαρικά, λαδερά-όσπρια)
• Λίπη (ελαιόλαδο, ξηροί καρποί)
• Σίδηρος           (κρέας, αυγό,όσπρια,πράσινα λαχανικά)
• Φυλικό οξύ (σκούρα πράσινα λαχανικά και δημητριακά, φρούτα π.χ ρόδι)

• Ψευδάργυρος  (πουλερικά, ψάρια και λαχανικά)
• Βιταμίνη Α (ιχθυέλαια, καρότα,πράσινα λαχανικά)
• Βιταμίνη C         (εσπεριδοειδή και πράσινα λαχανικά)
• Βιταμίνη Ε (ιχθυέλαια, σιτηρά, ελαιόλαδο)

2ο Τρίμηνο

Ωρίμανση των οργάνων και σκλήρυνση των ιστών

• Ω3-6 λιπαρά οξέα (ψάρια, ξηροί καρποί)
• Ασβέστιο (γαλακτοκομικά, ξηροί καρποί, αυγά, πράσινα λαχανικά, όσπρια)
• Μαγνήσιο (θαλασσινά, δημητριακά, ξηροί καρποί)
• Ψευδάργυρος (ξηρούς καρπούς και τα ψάρια)
• Σελήνιο (ψάρια και τα θαλασσινά)

3ο Τρίμηνο

• Είναι το στάδιο της αποθήκευσης λίπους. Χρειάζεται άφθονη βιταμίνη C και Ca για τα δόντια και τα οστά αλλά και για την παραγωγή γάλακτος.

Τρώγοντας σωστά μια μέλλουσα μητέρα θα έχει:

• Εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές
• Τοκετό χωρίς επιπλοκές
• Έμβρυο σωστά αναπτυσσόμενο, τόσο σωματικά όσο και διανοητικά
• Ένα παιδί γεμάτο ευεξία και με σωστές βάσεις για καλή σωματική και διανοητική ανάπτυξη.